Het autonome zenuwstelsel verzorgt processen in het lichaam zonder dat je erover na hoeft te denken, zoals hartslag, ademhaling en spijsvertering. Het autonome zenuwstelsel is onder te verdelen in het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel. Deze beide zenuwstelsels hebben hun eigen systeem van zenuwen, neurotransmitters en receptoren. Ze werken met elkaar samen maar hebben een tegenovergesteld effect.

Beide zenuwstelsels ontspringen uit het centrale zenuwstelsel. Sommige zenuwen komen uit de hersenen, en andere op verschillende plaatsen uit het ruggenmerg.

Sympathisch zenuwstelsel (gevaar-stand)

Eén van de belangrijkste taken van het sympathisch zenuwstelsel is het aanschakelen van de ‘vecht-of-vlucht reactie’. Deze reactie stelt je in staat om actief met stress om te gaan. Het sympathisch zenuwstelsel is constant actief, maar op een laag pitje, om het intern evenwicht te handhaven.

Idealiter zit je slechts twee tot tweeëneenhalf procent in het sympathische zenuwstelsel.Bij stress zorgt het sympathische zenuwstelsel onder andere voor de volgende reacties:

Pupillen verwijden;
Een snellere hartslag;
Verwijden van de luchtwegen;
Remt de vertering af;
Minder aanmaak van speeksel;
De blaas ontspant waardoor je minder hoeft te plassen;
Verdedigende spieren waarmee je kunt vechten of vluchten ontvangen meer zuurstof;
De andere spieren minder.

Dit alles om je klaar te maken om te vechten of te vluchten!

Parasympathisch zenuwstelsel (relax-stand)

Het parasympathisch zenuwstelsel is het deel van het autonome zenuwstelsel dat voor de processen zorgt als het lichaam in rust is, zoals alles wat met de spijsvertering te maken heeft en je immuunsysteem.

In rust zorgt het parasympatische zenuwstelsel onder andere voor de volgende reacties in het lichaam:

De pupillen vernauwen;
Een rustige hartslag;
Ademhaling rustig en normaal;
De spijsvertering kan optimaal werken;
Speeksel aanmaak;
De blaas is gespannen en werkt naar behoren;
Alle spieren ontvangen voldoende zuurstofrijk bloed.

Vertalen we deze wetenschap naar het geboorteproces dan zien we bij een moeder die in het parasympathische zenuwstelsel kan blijven het volgende:

Kalm en ontspannen blijven maakt dat endorfine hoog op loopt;
Hierdoor worden Stresshormonen beperkt;
Baby en moeder zijn comfortabel;
Geen verminderde hartslag bij de baby tijdens indaling;
Minder tot geen behoefte aan medische hulp/ingrijpen;
Omdat de moeder zich goed ontspant is er een kortere en makkelijkere ontsluiting én geboorte;
Spijsvertering is optimaal, de moeder kan gewoon eten en drinken en naar de wc gaan om te plassen;
Blije en gezonde moeder en baby!

Grantly Dick Read meldde het ook al in zijn boek, maar de horizontale baarmoederspieren staan in verbinding met het sympathische zenuwstelsel. Wat betekent dat bij stress (angst) deze spieren gespannen worden.

Komt de moeder in het Angst Spanning Pijnsyndroom dan zal de geboorte minder vlot verlopen doordat:

Zuurstofrijk bloed wordt naar de verdedigende spieren gestuurd om te kunnen vechten of vluchten;
De baarmoeder is geen ‘verdedigende’ spier en ontvangt minder bloed en daardoor minder zuurstof;
Ook de baby ontvangt hierdoor minder zuurstof;
De horizontale spieren spannen zich aan – dit veroorzaakt pijn;
De baring duurt lang – Angst Spanning Pijn syndroom oftewel Angst Stagneert Progressie!
Hartslag baby daalt, vooral tijdens de golvingen;
Moeder en/of baby zijn in nood;
De zorgverlener zal willen ingrijpen met bijstimulatie en/of operatie.

In geval van bijstimulatie moet je denken aan:

Syntocinon (weeën opwekker) toedienen, een ruggenprik voorstellen, een vacuüm- of een tangverlossing, of zelfs een keizersnede.

Weet dat je te allen tijde kan terugkeren in de relax-stand door de technieken toe te passen die je tijdens deze cursus hebt geleerd. Vraag even een momentje voor jullie zelf waarin je de rust kunt terugvinden, muziek luisteren, terugtellen, kaken ontspannen, heupen wiegen, rustig ademhalen! Een golving piekt maar twintig tot dertig seconden daarna heb je weer een tijdje niets. Blijf golvingen zien als een warme omhelzing die je uiteindelijk naar je kindje toe zal leiden. Pak de rustige momenten ertussen en concentreer je daarop.

De meeste golvingen duren maar dertig seconden. Concentreer je op de pauzes, zo ga je van niks naar niks met een omhelzing van dertig seconden tussendoor!

Light Touch Massage

Deze nog vrij onbekende techniek maakt endorfine vrij en veroorzaakt een aangenaam gevoel. De techniek werd ontwikkeld door Conny Palinski uit Michigan.

De huid is ons grootste orgaan, veel zenuwuiteinden eindigen in de huid. Door de lichte aanraking worden de zenuwen in de huid gestimuleerd en zo wordt het centrale zenuwstelsel afgeleid van andere (pijn-)prikkels. De elektrische activiteit in de hersenstam en de beide hersenhelften maakt hierdoor op een natuurlijke wijze het pijnstillende endorfine aan.

De techniek is vrij eenvoudig aan te leren. Belangrijk is dat de bewegingen worden gemaakt met de achterkant van de vingertoppen. Je kunt masseren in de vorm van een acht of in V-vorm (zie afbeelding).

De bewegingen kunnen worden gemaakt over bovenlichaam, nek, rug en armen.

De Light Touch Massage is dus uitermate geschikt om stress te verminderen en het zenuwstelsel te kalmeren!

Oefening

Maak het vanavond even gezellig met elkaar en oefen de Light Touch Massage. Voel hoe ontspannen je hiervan wordt en kijk wat je fijner vindt. Massage langs de armen of alleen de rug? Of beide?

Je moet inloggen om toegang te hebben tot deze training.